Ziek worden op vakantie: hoe het komt en wat je ertegen doet

Misschien heb je het zelf wel eens meegemaakt: net als je vakantie begint, krijg je griep of voel je je niet lekker. Dit is vaak minder toevallig dan je denkt. Volgens onderzoek van de universiteit van Tilburg hebben veel Nederlanders last van ziekte op vakantie.  Hoe komt dit en wat kun je ertegen doen?

Ziek op vakantie: twee categorieën

De vrijetijdsziekte wordt het wel genoemd. Vaak is de oorzaak dat je lichaam uit balans raakt na het wegvallen van stress. Tijdens stressvolle periodes produceert je lichaam namelijk meer adrenaline en cortisol, waardoor je alerter en efficiënter wordt. Maar zodra de stress ineens verdwijnt, kan je immuunsysteem verstoord raken, waardoor je vatbaarder bent voor ziekte.

De vrijetijdsziekte kunnen we onderverdelen in twee categorieën, volgens het onderzoek van de universiteit van Tilburg. Er zijn mensen die last krijgen van vage pijntjes en vermoeidheid, en er zijn mensen die koorts en andere griepachtige symptomen ervaren. De eerste groep merkt mogelijk de pijntjes pas op wanneer ze na een drukke periode eindelijk tot rust komen. Er is minder afleiding, waardoor de klachten sterk naar voren komen.

De rol van stresshormonen

De groep die zich echt beroerd voelt tijdens de vakantie heeft vaak te maken met de effecten van adrenaline als gevolg van langdurige stress. Het lichaam raakt dan gewend aan het aanmaken van stresshormonen. Dit kan het immuunsysteem uit balans brengen. Dus wanneer je dan eindelijk ontspant, ben je vatbaarder voor ziekte.

Maar er is nog een andere kant: voor sommige mensen is vakantie juist stressvol. Het plannen van reisroutes, inpakken, vliegen en het ontdekken van nieuwe plaatsen kan vermoeiend zijn. Als je immuunsysteem verzwakt is door stress, kan je lichaam vatbaarder worden voor infecties.

Hoe voorkom je ziekte op vakantie?

Volgens het onderzoek van de universiteit van Tilburg moeten we streven naar een betere balans tussen werk en ontspanning. Neem regelmatig wat dagen vrij en verspreid je werk beter over de week. Het kan ook helpen om tijdens je vakantie zoveel mogelijk je normale dagritme aan te houden.

Nog meer redenen

Ziekte op vakantie heeft niet altijd met stress of het wegvallen daarvan te maken. Dit zijn nog meer mogelijk oorzaken van ziekte op vakantie:

• Verandering van klimaat: je lichaam moet wennen aan nieuwe temperaturen, luchtvochtigheid en andere omgevingsfactoren.
• Veranderingen in eetgewoonten: vaak wil je nieuwe gerechten en lokale lekkernijen proeven. Hoewel dit een heerlijke ervaring kan zijn, kan het ook onbedoelde bijwerkingen hebben.
• Blootstelling aan nieuwe bacteriën en virussen: Elke bestemming heeft zijn eigen bacteriën en virussen waar je lichaam niet aan gewend is. Je immuunsysteem kan overweldigd raken door deze nieuwe indringers, vooral als je reist naar gebieden met slechtere hygiënevoorzieningen.
• Gebrek aan slaap: Op vakantie willen we vaak het maximale halen uit onze tijd en ervaringen. Dit kan leiden tot late nachten, vroege ochtenden en een gebrek aan voldoende slaap. Een slechte nachtrust is slecht voor je immuunsysteem, waardoor je vatbaarder wordt voor infecties en ziekten.

Kortom, bereid je vakantie goed voor en wees jezelf bewust van stress- en andere factoren.