Dienstplicht in Nederland: dit moet je weten
-
Mike Darren
- •
- Media
- •
- •
De oorlog in Oekraïne houdt de hele wereld bezig. De VN is bang dat het geweld overslaat naar de rest van Europa, dit zou het begin zijn van de Derde Wereldoorlog. Maar wat gebeurt er als er oorlog komt in Nederland? Zijn we dan dienstplichtig? Kan de overheid ons dwingen om naar het front te gaan? Wij zochten de feiten over dienstplicht in Nederland uit en delen de antwoorden in dit artikel.
Dienstplicht in Nederland bestaat nog
In tegenstelling tot wat veel mensen denken bestaat er nog steeds dienstplicht in Nederland. Er is echter geen opkomstplicht meer. Dit heeft de overheid sinds 1 mei 1997 uitgesteld. Defensie roept dus geen dienstplichtigen meer op. Iedere inwoner van Nederland krijgt wanneer hij of zij 17 jaar wordt een dienstplichtbrief toegestuurd. Er is geen opkomstplicht meer, en ook keuringen worden niet meer uitgevoerd.
Het feit dat er geen opkomstplicht is wil niet zeggen dat er geen dienstplicht in Nederland bestaat. Tot je 45ste kun je worden opgeroepen als de overheid besluit om de opkomstplicht opnieuw in te voeren. Het kabinet kan in uitzonderlijke gevallen besluiten om over te gaan tot de herinvoering van de opkomstplicht, dan ben je verplicht om jezelf te melden bij defensie.
Dit bericht op Instagram bekijken
Wat is Staat van beleg?
Zo’n uitzonderlijke situatie kan voorkomen als de overheid een staat van beleg uitroept. Een staat van beleg wordt uitgeroepen als de veiligheid van ons land in direct gevaar is, denk hierbij bijvoorbeeld aan een grote ramp of oorlog. De regering mag tijdens een staat van beleg beslissingen nemen waarvoor normaal gesproken eerst toestemming in de Tweede Kamer voor moet worden gevraagd.
Tijdens een staat van beleg kan de overheid per direct de opkomstplicht voor mannen en vrouwen tot 45 jaar herinvoeren. In sommige gevallen wordt de macht over ons land overgedragen aan de krijgsmacht. Deze mag zonder toestemming beslissen dat alle dienstplichtigen zich bij defensie moeten melden. Beroepsmilitairen zijn uiteraard in alle gevallen en altijd dienstplichtig.
Dit bericht op Instagram bekijken
Dienstplicht in Nederland bij wet
Officieel is de term ‘staat van oorlog’ en ‘staat van beleg’ afgeschaft. Omdat een plotselinge overgang van vrede naar oorlog in Nederland klein wordt geacht staat in de noodwetgeving van het ministerie van defensie (artikel 1) dat we tegenwoordig spreken over ‘beperkte toestand’ en ‘algemene noodtoestand’. Tijdens zo’n noodtoestand vinden opschalingen plaats waar dienstplicht een onderdeel van is.
In de dienstplichtwet BES (hoofdstuk VII, artikel 24) staat te lezen: ‘de externe dienstplichtige is verplicht tot het vervullen van werkelijke dienst als er sprake is van herhalingsoefeningen, in geval van oorlog, oorlogsgevaar en andere buitengewone omstandigheden‘. Interne dienstplichtigen zijn al in dienst bij defensie, externe dienstplichtigen zijn mensen die wel dienstplicht hebben, maar geen opkomstplicht.
Uitzonderlijke gevallen dienstplicht in Nederland
De kans dat je dus mee moet vechten als er oorlog uitbreekt in Europa is zeer onwaarschijnlijk. Het duurt te lang om mensen te trainen en ons land heeft er simpelweg de middelen niet voor om dit binnen korte tijd te realiseren. De VN bestaat uit 51 landen die samen een vuist vormen als ons werelddeel wordt aangevallen. Nederlandse beroepsmilitairen kunnen uiteraard wel worden uitgezonden naar een oorlogsgebied.
Als er oorlog in ons land uitbreekt, en de regering het nodig vindt om staat van beleg (of de algemene noodtoestand) uit te roepen, dan kunnen er meteen wetswijzigingen plaatsvinden die het mogelijk maken om de opkomstplicht te herinvoeren. Dan kan het zijn dat iedere dienstplichtige in Nederland land wordt opgeroepen om ons land te verdedigen. Laten we hopen dat het niet zover gaat komen.