Zoveel kopjes koffie per dag is gezond, maar wat als je er meer drinkt?

Koffie is voor velen een dagelijkse must. Het helpt je bij het wakker worden, de dag doorkomen en om scherp te blijven. Maar wat als blijkt dat te veel koffie drinken schadelijke gevolgen kan hebben voor je gezondheid?

Niet schrikken, de wetenschap is het er over eens dat normaal gebruik van koffie voor volwassenen meestal geen negatieve gezondheidseffecten heeft. Maar wat is normaal en wat is te veel? En welke risico’s loop je precies? We zetten het voor je op een rij.

Hoeveel kopjes koffie per dag is ongezond?

De Amerikaanse gezondheidsautoriteit Food and Drug Administration (FDA) stelt dat meer dan 4 à 5 koppen koffie (in totaal 400 milligram cafeïne) per dag negatieve effecten heeft. Consumptie van meer dan 4 à 5 kopjes koffie per dag lijkt riskant te worden, met mogelijke bijwerkingen als hoofdpijn, slapeloosheid, nervositeit, en zelfs een snellere hartslag.

Minder dan dit limiet kan zelfs positieve effecten met zich meebrengen voor gezonde volwassenen. Uit meerdere, grootschalige onderzoeken komt naar voren dat gematigd koffie drinken de kans verlaagt op parkinson, hartaandoeningen, diabetes type 2 en zelfs sommige kankersoorten zoals lever- en prostaatkanker.

Sterker nog, RTL Nieuws berichtte dat deelnemers aan een onderzoek die tussen de 1 en 4 kopjes koffie per dag dronken, hun overlijdensrisico tijdens de onderzoeksperiode verminderden met 30% in vergelijking met mensen die helemaal géén koffie dronken.

Effecten en gevolgen van te veel koffie drinken

Te veel koffie, of beter gezegd te veel cafeïne kan je slaappatroon verstoren. Een gebrek aan slaap kan leiden tot verminderde alertheid en prestaties overdag, waardoor je in een vicieuze cirkel van vermoeidheid terechtkomt. Compenseer dus een slechte nachtrust niet met een flinke dosis cafeïne.

Hoeveel koffie is nu echt te veel? Uit onderzoek blijkt dat wanneer je meer dan 6 kopjes koffie per dag drinkt, je zo’n 22% meer risico loopt op hart- en vaatziekten.

Daarnaast vergroot je met te veel cafeïne de kans op te hoge bloeddruk en op een te hoog cortisol niveau. Cortisol is precies hetgeen wat je stressniveau verhoogt en een aanslag is op je lichaam.

In plaats van een stevige bak koffie voor het ontbijt, kun je beter een glas lauwwarm water met citroen nemen. Waarom? Na een kop koffie denkt je lichaam energie te kunnen leveren, maar je hebt nog helemaal geen calorieën ingenomen. Het glas water met citroen kan juist je stofwisseling op gang brengen, waardoor je wel energie gaat genereren.

Gevolgen voor risicogroepen bij overmatig koffie drinken

Te veel cafeïne kan giftige niveaus bereiken en gezondheidsproblemen veroorzaken. Hoewel een normale hoeveelheid cafeïne voor de meeste volwassenen veilig is, geldt dat niet voor bijvoorbeeld kinderen en zwangere vrouwen.

Zwangere vrouwen wordt geadviseerd hun dagelijkse cafeïne-inname te beperken tot maximaal 200 milligram: de helft dus van de standaard hoeveelheid. Bij kinderen wordt het volledig afgeraden.

Maar naast kinderen en zwangere vrouwen is er nog een risicogroep: personen met een overgevoeligheid voor cafeïne. Maar hoe weet je of je dat bent? Let op lichamelijke signalen zoals hoofdpijn, slapeloosheid, nervositeit, een snelle hartslag en spiertrillingen. Sommigen mensen ervaren al effecten van kleine hoeveelheden cafeïne en kunnen hier hevige reacties van krijgen.

Dan is er nog de risicogroep medicijngebruikers. Cafeïne kan invloed hebben op bepaalde medicijnen of supplementen. Dit moet op de bijsluiter vermeld staan. Overleg met je huisarts als je medicijnen gebruikt die mogelijk een wisselwerking hebben met cafeïne.

Beperken van je dagelijkse cafeïne gebruik

Als je denkt dat je jouw cafeïne-inname moet verminderen, kun je dit op de volgende manieren stapsgewijs aanpakken:

• Bewustwording: begin met het bijhouden van je cafeïne consumptie. Let ook op verborgen cafeïne in voedingsmiddelen en dranken.
• Geleidelijk minderen: in één keer stoppen is vaak lastig. Probeer langzaamaan de consumptie te verminderen om ontwenningsverschijnselen te minimaliseren.
• Alternatieven: kies voor cafeïnevrije koffie, thee of andere lekkere alternatieven.
• Medicatie controleren: check of medicatie of supplementen die je neemt een wisselwerking hebben met cafeïne.

Cafeïne kan best een belangrijk onderdeel zijn van je dagelijkse routine. Maar het is ook goed om je bewust te zijn van mogelijke negatieve effecten bij overmatig gebruik. Luister naar je lichaam, ken je eigen grenzen en pas je gewoonten aan als dat nodig is.